Balık sezonları, kılçıkları ve pişirme şekilleri

En sık tükettiğimiz balıklara yer verdik bu yazımızda; yanlış pişirme, soslama ve sezon harici alınan balıklar bazen en değerli balığı en lezzetsiz yapabilmekte. Yada kılçık hassasiyeti olan bir insan balığı yemeden kılçığıyla atabilmekte o yüzden doğru yöntemlere sık tüketilen balıklarda bir bakalım. Aslında mantık basit yağlı balık fırında, ızgarada yağsız balık tavada yağda kızartarak pişirilmeli ama yağlı bir balık tavada neden olmasın az yağla yada yağsız balık bir fırında yağlayarak neden olmasın. Kılçıklı balıkları iyi kızartarak kılçığını da kıtır kıtır yemek gerekir.Aksi takdirde kılçık sizin için ızdırap hale gelebilir. Şu balıklara kılçık sezon ve pişirme yeri olarak gelin bir bakalım;

-Barbunya ve tekir; balıklarının en lezzetli zamanı ağustos ile ekim ayları arasıdır. Ekim en yağlı ve lezzetli olduğu aydır. Mısır unu tarzı unlayarak kızartma yapılabilir. Küçük ve kılçıklıdır.iyi kızartın kılçığıyla çıtır yiyin.

-Çipura-Levrek; Çipura temmuz’dan kasım’a kadar lezzetli olduğu aylardır.Levrek Şubat-Mayıs arasında en lezzetli zamanıdır. Ama en lezzetli olduğu aylar Eylül ve Ekim’dir. Çipura ve levrek yağda da olur ama fırın ve ızgarada sarımsaklı bir baharatlama ile fırında olacaksa az yağla patatesli, soğanlı pişirebilirsiniz. Büyük tek parça az kılçıklı diyebileceğimiz bir yapıdadır.

-Hamsi-Sardalya-İstavrit; Hamsi Ocak, Şubat, Kasım, Aralık en lezzetli olduğu aylardır. Sardalya en lezzetli ayları Temmuz-Ekim arasıdır. İstavrit sonbahar ve kış aylarında tüketilir ama Ekim ve Kasım en lezzetli olduğu aylardır.Bu üç balık unlayarak yağda en ideal pişirme şeklidir. 3ü de kılçıkları çoktur ama istavrit iriyse kılçık sıkıntı yaratabilir.Üçünü de iyi kızartmak gerekir ancak 3 ü de kılçıkları kolay çıktığından lokum şeklinde pişirilebilir. Hamsinin buğlama, pilav, ekmek, salamura, köftesi ayrıca yapılmakta

-Kefal; Nisan, Mayıs, kış ayları kefalin lezzetli olduğu dönemlerdir. Orta derece Kılçıklıdır. Fırında tavsiye ederiz. Ama yağsız bir balıktır. Yağlayarak fırınlayın.

-Kolyoz; Ocak ayı en yağlı zamanıdır. Fleto yaptırıp unlayıp kızartın kılçık sorun çıkarmaz çünkü yumuşak kılçıkları vardır.

-Gopez(kupez veya kupa); Haziran- Eylül arasında en lezzetli aylarıdır. Kılçık sorun çıkarabilir aslında yağlı olup fırın tavsiye edilir ama kılçıktan kurtalmak için az yağda kızartmak en iyi yol gibi görünüyor

-Lüfer; Ağustos, Eylül, Ekim en lezzetli aylarıdır.Bu grupta çinekop, sarıkanat, kofana da boyutlarına göre yer alır. Yağlı bir balık olduğundan fırında tavsiye ederim. Kılçık küçüklerinde çinekopta çok olup yumuşak olduğundan sorun çıkarmaz.

-Mezgit; Şubat, Mart, Nisan ayları arasında lezzetlidir. Kılçıkları yumuşak kızartınca kalmayan yumuşak bir balıktır.Bakalora, gümüş, tavuk balığı bu gruba yakındır.

-Palamut; Eylül’den itibaren de palamut gelmeye başlar.Ekim bolluktur. Yağsız olup halka halka doğranıp unlayarak kızartması tavsiye edilir. Ama siz buğlama tarzı yada fırında yağlayarakta yapabilirsiniz. Kılçık sorun edenler bu balığı tüketebilir yok denecek kadar azdır.

-Uskumru; En lezzetli olduğu dönemler yumurtlamaya başladığı Eylül’den Ocak ayı sonuna kadardır. Fırında harika olur kızartması da olur, kılçık sorun çıkarmaz.

-Mercan; En lezzetli olduğu aylar Nisan’dan Haziran’a kadar geçen süredir.Mercanın küçükleri kılçıklıdır, kızartmak gerekir büyükleri çipura benzeri tüketilebilir.Sinarit, fangiri benzer balıklardır.

-Sarpa; kılçıklıdır. Aman dikkat iyi kızartmak gerekir kılçıklardan kurtulmak için fırında yapıp ayıklamaya uğraşmayın derim:)

-Mırmır; Çipura benzeridir.Bakınız çipura:)

-Somon; Norveç somon eylül ekim aylarında başlar yok denecek kadar az kılçığı vardır fırında tereyağ ile veya ızgarada müthiş olur yağı bol olduğundan omega içerir ve tavada pişirmeye hiç gerek yoktur, ancak şartlar elverişsizse çok az yağla tavada olabilir yerli somon yani salmon balığı veya karadeniz somon bu grupta yer alır.

-Alabalık; Herzaman bulunur tatlı su balığı olduğundan tavada az yağda kızartması yada fırını makuldur kılçıkları yumuşaktır, sorun çıkarmaz.Balıkçınız kılçığını da rahat çıkarıp size verebilir.

Ayrıca aşağıdaki listeye bakıp bulunduğunuz aya göre balığınızı seçebilirsiniz; Peki kültür balıklar tıkla

OCAK

• Kefal ve hamsi bu dönemde tam yağlı durumundadır.

• Uskumru, lüfer, palamut, istavrit lezzetini korumaktadır.

• Çinekop, kofana ve mezgit boldur. Tekir ve Kırlangıç tavsiye edilir.

• Barbunya, kılıç ve mercan az tutulur.

ŞUBAT

• Bu mevsimde kalkan balığı sezonu açılır ve mayıs sezonuna kadar devam eder.

• Tekir Bolca çıkar.

• Gümüş balığı, dere pisisi, minakop lezzetle yenir.

• Uskumru, lüfer, palamut yağını kaybetmeye başlar.

• Hamsi bu ayda yağını ve lezzetini kaybeder.

MART

• kefal, levrek ve kalkanın en lezzetli olduğu aydır.

• Gümüş balığı artmaya başlar.

• Uskumru, lüfer, palamut balığın tavası ve pilakisi yapılabilir.

• Minekop ve tekir lezzetini korumaktadır.

NİSAN

• Balık türlerinin bol olduğu aydır.

• Kalkanın en lezzetli ve en bol olduğu zamandır.

• Eşkinanın sezonu başlar.

• Mercan, levrek, kılıç ve kırlangıç bolca bulunmaktadır.

• Gümüş balığı, kefal, mezgit, tekir ve barbunya balığı lezzetlidir ve çok tutulur.

MAYIS

• Levrek, barbunya, dil balığı, tekir, kılıç, kırlangıç ve iskorpit fazla çıkar ve lezzetlidir.

• Kefal lezzetini korumaktadır.

• Mezgit halen zamanıdır.

• Uskumru, torik, palamut, hamsi ve istavrit yağını kaybetmiştir.

HAZİRAN

• Bu dönemde balıklar azalmaya başlar.

• Bu ayda en lezzetli balık karagözdür.

• Kırlangıç lezzetini korumaktadır.

• Tekir, barbunya, gelincik, mercan, sinarit ve eşkina bulunur. Fakat pahalıdır.

• Mezgit, levrek ve biraz barbunya çıkar.

TEMMUZ

• Balığın en az olduğu aydır.

• Sardalya mevsimi başlamıştır, Ekim ayın ortasına kadar yenilebilir.

• Tekir ve barbunya lezzetlidir.

• Levrek ve çipura vardır, mezgit ve istavrit az da olsa bulunur.

AĞUSTOS

• Çingene palamudu sezonu başlar.

• Sardalyanın en lezzetli zamanıdır.

• Kılıç, mercan, sinarit lezzetini korumaktadır.

• İzmarit de yağlanmış ve lezzetlenmiştir.

EYLÜL

• Balık sezonu açılmıştır.

• Sardalya ve kılıç lezzetlidir.

• Palamut irileşir.

• Lüfer sezonu yaklaşmaktadır, biraz pahalıdır.

• Kolyoz, izmarit ve istavrit lezzetlidir.

• Kırlangıç bolca çıkar.

EKİM

• Geçici olarak yazın Karadeniz’de beslenen balıkların Marmara’ya göçe başladıkları aydır. Bu yüzden bol miktarda tutulur.

• Lüfer lezzetini kazanmış, istavrit de yağlanmıştır. Palamut boldur.

• Barbunya ve tekirin en yağlı ve lezzetli zamanıdır.

• İzmarit, sardalya, levrek, mercan, torik, sinarit ve eşkina hem bol hem de lezzetlidir.

KASIM

• Verimli ve bol balıklı bir aydır.

• Uskumrunun en iyi zamanıdır. Torik artmıştır.

• Pisinin en lezzetli olduğu aydır .

• Lüfer, eşkina, çinekop, palamut, torik, zargana, levrek, mezgit ve istavrit bol miktarda çıkar ve de çoklezzetlidir.

• Hamsi de çıkmıştır ve çok lezzetlidir.

ARALIK

• Hamsi, tekir, palamut, lüfer, çinekop, barbunya, mezgit, istavrit bol ve lezzetlidir.

• Uskumru, lüfer, palamut ve torik yağlıdır ve her türlü yemeği yapılır.

• Hamsi de lezzetlidir.